ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Στις νότιες ακτές του Κορινθιακού κόλπου, στο μέσον περίπου της αποστάσεως Κορίνθου-
Πατρών, βρίσκεται ο Δήμος Ευρωστίνης, ο οποίος δυτικά συνορεύει με το Νομό Αχαΐας (Δήμος Αιγείρας), ανατολικά με το Δήμο Ξυλοκάστρου, νότια με το Δήμο Φενεού και βόρεια είναι σε επαφή με τα καταγάλανα νερά του Κορινθιακού.
Ο επισκέπτης γοητεύεται από το αρμονικό δέσιμο βουνού και θάλασσας. Οι εξαιρετικής ομορφιάς όγκοι της Ευρωστίνας, απ' όπου και η ονομασία του Δήμου, και του Μαύρου Όρους, με τους απότομους και επιβλητικούς βράχους τους, αλλά και οι όμορφοι, καλυμμένοι με πυκνή βλάστηση λόφοι, ικανοποιούν απόλυτα εκείνους που λατρεύουν το βουνό, ενώ ταυτόχρονα οι υπέροχες ακρογιαλιές, σε μικρή απόσταση από το βουνό, είναι θέλγητρο για όσους αγαπούν τη θάλασσα. Εδώ σ' αυτόν τον ορεινό, τον ημιορεινό και παραθαλάσσιο χώρο, ο πολιτισμός ενώθηκε με τη γη, τη θάλασσα και τον ουρανό σε μια μοναδική αρμονία.
Ο Δήμος είναι νεοσύστατος έχει όμως την ιστορία του: πρωτοϊδρύθηκε το 1834 με την ονομασία Δήμος Ζάχολης και έδρα τη Ζάχολη, αργότερα το 1873 μετονομάσθηκε σε Δήμο Ευρωστίνης με έδρα τη Ζάχολη το καλοκαίρι και το Δερβένι το χειμώνα. Σήμερα ο Δήμος περιλαμβάνει τις πρώην Κοινότητες Δερβενίου, Λυκοποριάς, Πύργου, Ροζενών - Ευρωστίνης, Χελυδορίου, Λυγιάς, Στομίου, Σαρανταπήχου, Καλλιθέας και Ελληνικού. Έδρα του Δήμου είναι το Δερβένι.
Οι παλιότεροι κάτοικοι της περιοχής Ευρωστίνης, όπως και όλης της Πελοποννήσου, ήταν Πελασγοί. Αργότερα ήρθαν οι Ίωνες, τους Ίωνες διαδέχθηκαν οι Αχαιοί, που δημιούργησαν τον μεγάλο Μυκηναϊκό πολιτισμό και τελευταίοι έφθασαν, μετά τα Τρωικά, οι Δωριείς. Την ύπαρξη ζωής, και μάλιστα έντονης, τα παλαιά χρόνια επιβεβαιώνουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.
Δύο είναι τα κυριότερα βουνά της περιοχής. Το Μαύρο Όρος (1759 μ.) στο νότιο - ανατολικό μέρος του Δήμου, επάνω από τα χωριά Πύργος, Χελυδόρι και πιο πέρα έως τα Πιτσά. Το άλλο βουνό είναι η Ευρωστίνα (1208 μ.) στα δυτικά του Δήμου, που ορθώνεται κάθετα επάνω από το Δερβένι και τα Ροζενά και κατέρχεται φθίνοντας προς το Παλιόκαστρο και τα Μαύρα Λιθάρια.
Δύο είναι επίσης τα κυριότερα ποτάμια της περιοχής που χύνονται στον Κορινθιακό κόλπο, το Ζαχολίτικο ποτάμι ανατολικά του Δερβενίου και το Σκουπαίικο ποτάμι δυτικά της Λυκοποριάς. Και τα δύο αυτά ποτάμια δίνουν ζωή στον τόπο, αρδεύοντας τα περιβόλια και τις άλλες καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Κατά τη μυθολογία, στο Μαύρο όρος, που είναι τα Χελυδορέα Όρη των αραχαίων Ελλήνων, οδήγησε ο νεαρός Ερμής τα κλεμμένα βόδια του θεού Απόλλωνα και σ' αυτό βρήκε τη χελώνα, στο κέλυφος (χέλυς) της οποίας τέντωσε χορδές, κατασκευάζοντας έτσι την πρώτη λύρα, την οποία τελικά προσέφερε στον Απόλλωνα, ώστε να εξιλεωθεί για την κλοπή. Ακριβώς αυτό το θέμα ώθησε το σύλλογο των Ευρωστινίων Αττικής να επιλέξει ως σύμβολό του τον Ερμή, Κερδώο και Λόγιο.
Ο Παυσανίας στα Αχαϊκά του γράφει ότι στο δρόμο που οδηγεί από την αρχαία Αιγείρα προς το επίνειο υπήρχε το ιερό της Αγροτέρας Αρτέμιδας. Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι οι κάτοικοι της Υπερησίης, για να αποτρέψουν εισβολή των Σικυωνίων στην περιοχή τους, συγκέντρωσαν μεγάλο αριθμό αιγών, έδεσαν στα κέρατά τους αναμμένα δαδιά και τις άφησαν νύχτα να κινηθούν προς το εχθρικό στρατόπεδο. Οι Σικυώνιοι, βλέποντας τόσα φώτα, υπέθεσαν ότι είχαν φθάσει σημαντικές ενισχύσεις στους αντιπάλους τους, εγκατέλειψαν την προσπάθειά τους και γύρισαν πίσω. Έκτοτε οι κάτοικοι μετονόμασαν την πόλη τους από Υπερησία σε Αιγείρα και στο σημείο όπου η μεγαλύτερη αίγα, κουρασμένη, κάθισε οκλαδόν, έκτισαν ιερό της Αγροτέρας Αρτέμιδας. Υπολογίζεται ότι το ιερό αυτό ήταν δυτικά του οδικού κόμβου Δερβενίου και επάνω από τη σιδηροδρομική γραμμή, στη θέση Σπυρουλέικα.
Η οικονομία του Δήμου Ευρωστίνης είναι μεικτή, καθώς η παραλιακή ζώνη έχει έντονη τουριστική και εμπορική ανάπτυξη, ενώ οι νοτιότεροι οικισμοί στηρίζουν την οικονομία τους κυρίως στην αγροτική εκμετάλλευση, με εξαίρεση τη Ζάχολη, η οποία τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αξιόλογη τουριστική κίνηση.